ZABURZENIA OSOBOWOŚCI: RODZAJE I CECHY - ECONOMÍA - 2025

Zaburzenia osobowości to seria zaburzeń psychicznych charakteryzujących się pojawieniem się nieprawidłowych zachowań, myśli i emocji. Jest to jeden z najczęstszych rodzajów zaburzeń psychicznych, dotykający około 50% pacjentów psychologii i psychiatrii.

Głównym kryterium rozpoznania obecności tego typu zaburzenia jest pojawienie się elementów osobowości bardzo różniących się od zwykłych i powodujących znaczny dyskomfort u osoby.

Kolejną z najważniejszych cech zaburzeń osobowości jest to, że ich wpływ można zaobserwować w wielu różnych sytuacjach i na przestrzeni czasu.

W dłuższej perspektywie problemy powodowane przez te schorzenia mogą prowadzić do depresji, lęku i innych poważniejszych zaburzeń.

Zaburzenia osobowości są diagnozowane na podstawie różnic w zachowaniu z tym, co społeczeństwo uważa za normalne; z tego powodu niektórzy eksperci kwestionują jego zasadność.

Jednak badanie tego typu zaburzeń psychicznych służy podniesieniu jakości życia osób na nie cierpiących.

Co to jest zaburzenie osobowości?

Aby zrozumieć, jak działa ten rodzaj zaburzeń psychicznych, należy najpierw zrozumieć, co rozumie się przez osobowość. Osobowość to sposób myślenia, odczuwania i zachowania, który odróżnia jednostkę od innych.

Ogólnie rzecz biorąc, nie ma dobrego ani złego typu osobowości, ale każda osoba buduje własną na podstawie swojej genetyki, swoich doświadczeń, wykształcenia i środowiska.

Jednak niektóre typy osobowości dają wyniki, które powodują cierpienie lub problemy w funkcjonowaniu w społeczeństwie w sposób ciągły w czasie.

Te nieprzystosowawcze sposoby myślenia, odczuwania i zachowania są podstawą zaburzeń osobowości. Te typy osobowości zwykle kształtują się w okresie dojrzewania lub wczesnej dorosłości i zwykle są trwałe, jeśli dana osoba nie jest leczona psychologicznie.

Efekty mogą wpływać na cztery różne obszary:

- Sposób, w jaki osoba myśli o sobie i o innych.

- Emocje, które czujesz.

- Sposób odnoszenia się do innych ludzi.

- Samokontrola.

Klasyfikacja

Podręcznik Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (APA) jest znany jako DSM. Podręcznik ten jest najczęściej stosowany na świecie do diagnozowania różnych zaburzeń psychicznych, a jego najbardziej znaną wersją jest DSM-IV.

W tym artykule uwzględniono klasyfikację zaburzeń osobowości dokonaną przez ten podręcznik. Zgodnie z DSM-IV rozróżnia się dziesięć różnych typów zaburzeń osobowości.

Można je podzielić na trzy duże grupy: grupę A (rzadkie lub ekscentryczne zaburzenia osobowości), grupę B (dramatyczne, emocjonalne lub nieobliczalne zaburzenia osobowości) i grupę C (lękowe lub przerażające zaburzenia osobowości).

Grupa A: rzadkie lub ekscentryczne zaburzenia osobowości

Zaburzenia z grupy A charakteryzują się przede wszystkim pojawieniem się zaburzeń poznawczych lub percepcyjnych.

Na przykład niektóre z najczęstszych objawów zaburzeń w tej grupie obejmują irracjonalne idee, paranoję i dziwne światopoglądy.

Osoby z zaburzeniem typu A również często doświadczają problemów w relacjach z innymi, głównie z powodu ich nietypowego sposobu myślenia. Ponadto czasami prezentują dziwne lub nieobliczalne zachowania.

Uważa się, że zaburzenia typu A są w jakiś sposób powiązane ze schizofrenią, jedną z najpoważniejszych chorób psychicznych.

Jednak objawy tego ostatniego są znacznie silniejsze i obejmują halucynacje oraz brak rozróżnienia między tym, co jest prawdziwe, a tym, co nie.

Zwykle występują trzy zaburzenia typu A:

- Paranoiczne zaburzenie osobowości

Jego główną cechą jest nieufność do innych ludzi. Ci, którzy na nią cierpią, uważają, że inni chcą ich skrzywdzić, dlatego unikają tworzenia bliskich relacji.

- Schizoidalne zaburzenie osobowości

Charakteryzuje się unikaniem relacji społecznych i niewielkim występowaniem ekspresji emocjonalnej.

Ci ludzie są zwykle obojętni na krytykę lub komplementy ze strony innych, preferując samotne czynności.

- Schizotypowe zaburzenie osobowości

Jego główną cechą jest pojawienie się silnego dyskomfortu w związku z bliskimi związkami, obecność zniekształconych myśli lub spostrzeżeń oraz dziwne zachowanie.

Osoby cierpiące na to zaburzenie mają zwykle nietypowe przekonania, takie jak magiczne moce lub istoty pozaziemskie.

Grupa B: dramatyczne, emocjonalne lub nieregularne zaburzenia osobowości

Druga grupa zaburzeń osobowości charakteryzuje się występowaniem dramatycznych, nieprzewidywalnych lub nadmiernie emocjonalnych myśli lub zachowań. Często też prowokują próby manipulacji lub wykorzystywania innych.

Ogólnie rzecz biorąc, te sposoby odczuwania i zachowania powodują, że osoby z zaburzeniem typu B mają wiele problemów w relacjach z innymi ludźmi, co powoduje duży dyskomfort.

Istnieją cztery takie zaburzenia:

- Aspołeczne zaburzenie osobowości

Osoby z tą chorobą są powszechnie znane jako „psychopaci”. To osoby, którym nie zależy na emocjach innych.

Dlatego nieustannie kłamią, łamią normy społeczne i działają impulsywnie niezależnie od szkód, jakie wyrządzają.

- Zaburzenie osobowości z pogranicza: zaburzenie typu borderline

Charakteryzuje się dużą niestabilnością w kilku obszarach, w tym w relacjach osobistych, emocjach, impulsywności i obrazie siebie.

Osoby, które na nią cierpią, wierzą, że inni ich porzucą i zrobią wszystko, co w ich mocy, aby tego uniknąć (w tym szantażu emocjonalnego).

Ponadto mają skłonności samobójcze i szybko przechodzą od depresji do gniewu.

- Histrioniczne zaburzenie osobowości

To ludzie, którzy starają się zwrócić na siebie uwagę w przesadny sposób. Często czują się bardzo źle, gdy nie są w centrum uwagi, więc wykorzystują do tego swój wygląd fizyczny lub wybuchy emocjonalne.

- Narcystyczne zaburzenie osobowości

Ludzie, którzy na nią cierpią, potrzebują podziwu innych, a nie potrafią wczuć się w nie.

Zwykle wierzą, że są lepsi od innych i że zasługują na wszystko; dlatego często wykorzystują innych ludzi bez wyrzutów sumienia.

Grupa C: niespokojne lub przerażające zaburzenia osobowości

Trzecia grupa składa się z zaburzeń, które powodują u człowieka wiele przesadnego strachu.

Te lęki sprawiają, że pacjent jest spięty, pełen niepokoju i potrzebuje dużej kontroli nad różnymi sytuacjami w swoim życiu.

W tej grupie są trzy zaburzenia:

- Osobowość unikająca

Z powodu poczucia niewłaściwości i skrajnego lęku przed krytyką osoba z tym zaburzeniem będzie unikać wszelkiego rodzaju relacji z innymi.

Jeśli zostanie zmuszony do odniesienia się do kogoś, będzie miał ciągły strach przed odrzuceniem lub wyśmiewaniem, a jednocześnie będzie postrzegał siebie jako gorszego od reszty.

- Osobowość zależna

To ludzie, którzy potrzebują innych, aby się nimi zająć do szalonych skrajności. Ci, którzy cierpią na to zaburzenie, czują się niezdolni do podejmowania decyzji i cierpią, gdy są sami, ponieważ wierzą, że nie mogą zadbać o siebie.

- Obsesyjno-kompulsywne zaburzenie osobowości

Osoby z tym zaburzeniem są bardzo zainteresowane porządkiem, kontrolą i perfekcjonizmem.

Zwykle pracują zbyt ciężko, są bardzo nieelastyczni w swoich przekonaniach i nadmiernie martwią się szczegółami.

Ta patologia to nie to samo, co zaburzenie obsesyjno-kompulsywne (OCD), jedno z najpoważniejszych zaburzeń lękowych.

Diagnoza i różnice w zdrowej osobowości

Według DSM osoba musi spełnić kilka kryteriów, aby zdiagnozować zaburzenie osobowości.

Najważniejsze kryteria to sposób odczuwania i zachowania bardzo różniący się od tych, których oczekuje się w ich własnej kulturze.

Ponadto różnice te muszą być nieelastyczne i utrzymywane zarówno w czasie, jak iw różnych sytuacjach.

Z drugiej strony, aby osoba została uznana za osobę z zaburzeniem psychicznym, te wzorce emocjonalne i behawioralne muszą powodować znaczny dyskomfort lub uniemożliwiać prowadzenie normalnego życia.

Normalna osobowość charakteryzuje się elastycznością i adaptacją w taki sposób, że osoba, która ją posiada, może skutecznie funkcjonować we wszystkich obszarach i utrzymywać bliskie relacje z innymi.

Taki sposób bycia i zachowania sprawia, że ​​zdrowa osoba czuje się dobrze, jest w stanie wyznaczać sobie cele i je realizować.

Natomiast osoby z zaburzeniami osobowości często wykazują ten sam wzorzec zachowań we wszystkich sytuacjach i nie są w stanie się zmienić, nawet jeśli ich osobowość powoduje poważne problemy.

Dlatego osoby te nie są w stanie dostosować się do zmian. Ta sztywność sprawia, że ​​osoba bardzo cierpi, szczególnie w relacjach z innymi.

Jednak ludzie z zaburzeniami osobowości często nie zdają sobie sprawy, że są chorzy i obwiniają swoje otoczenie lub innych ludzi, zamiast szukać rozwiązania swojego problemu.

Dlatego pierwszym zadaniem psychologa przy wykryciu jednego z tych zaburzeń jest pokazanie osobie, że zmiana jest możliwa, a jej przeprowadzenie znacznie poprawi jakość jej życia.

Bibliografia

1. „Osobowość” w: Wikipedia. Pobrane: 5 lutego 2018 z Wikipedii: en.wikipedia.org.
2. „Zaburzenia osobowości” w: Umysł. Pobrane: 5 lutego 2018 z Mind: mind.org.uk.
3. „Co to są zaburzenia osobowości?” w: Psychiatria. Pobrane: 5 lutego 2018 z Psychiatry: psychiatry.org.
4. „Na temat zaburzeń osobowości” w: Psicomed. Pobrane: 5 lutego 2018 z Psicomed: psicomed.net.
5. „Zaburzenie osobowości” w: Wikipedia. Pobrane: 5 lutego 2018 z Wikipedii: es.wikipedia.org.