WICEKRÓLESTWO NOWEJ HISZPANII: HISTORIA, CHARAKTERYSTYKA - HISTORIA - 2025

Wicekrólestwa Nowej Hiszpanii było jedną z jednostek terytorialnych ustanowionych przez imperium hiszpańskiego na kontynencie amerykańskim. Większość terytorium znajdowała się w Ameryce Północnej, zajmując również część Ameryki Środkowej. W szczytowym okresie Wicekrólestwo objęło także Filipiny i inne wyspy Azji i Oceanii.

Pochodzenie Wicekrólestwa znajduje się po upadku Tenochtitlan, stolicy Imperium Azteków. To sam Hernán Cortés, zdobywca tych ziem, zaproponował królowi hiszpańskiemu nazwę Nowej Hiszpanii. Monarcha oficjalnie utworzył Wicekrólestwo w 1535 roku.

Mapa Wicekrólestwa Nowej Hiszpanii. Shadowxfox, źródło Wikimedia Commons

Król Hiszpanii był najbardziej autorytatywną postacią w Nowej Hiszpanii, chociaż delegował swoje funkcje do postaci namiestnika. Od powstania Wicekrólestwa do jego rozwiązania, w 1821 r., Stanowisko to piastowało ponad 62 namiestników. Ponadto utworzono inne stanowiska polityczne odpowiedzialne za zarządzanie różnymi podziałami administracyjnymi.

Organizacja gospodarcza i społeczna Nowej Hiszpanii była oparta na pochodzeniu etnicznym i kastach. Pomimo tego, że krzyżowanie ras było bardzo powszechne, w praktyce najważniejsze stanowiska zajmowały półwyspy. Kreole, dzieci Hiszpanów, ale urodzone w Ameryce, byli bohaterami buntów, które zakończyły się wicekrólestwem.

Pochodzenie i pojawienie się Nowej Hiszpanii

Flaga Nowej Hiszpanii. Źródło: Ludovicus Ferdinandus może mieć elementy autorstwa Sodacana i Heraldera

Hernán Cortés poprowadził podbój Imperium Azteków. Ostateczną bitwą było podbicie jego stolicy, Tenochtitlan, po którym Hiszpanie stali się dominantami na terytorium.

Wkrótce zdobywcy zaczęli budować nowe miasto na ruinach stolicy Azteków. To miasto, Meksyk, zostało zbudowane w stylu europejskim i stało się stolicą Wicekrólestwa Nowej Hiszpanii.

To sam Cortés zaproponował królowi Hiszpanii Carlosowi V nazwę „Nowa Hiszpania Morza Oceanu” dla nowych terytoriów wcielonych do Cesarstwa. Było to w liście wysłanym w 1520 roku, w którym wskazał na podobieństwo do Hiszpanii pod względem urodzaju, wielkości i klimatu.

Utworzenie Rady Indii

Pierwszym organem zarządzającym podbitym terenem była utworzona w 1523 r. Rada Indii. Jej zadaniem było opracowywanie ustaw, które regulowałyby stan posiadania zdobywców, choć ostatnim słowem był monarcha.

Publiczność Meksyku

Pierwsza Audiencia Meksyku powstała w 1529 roku, a jej prezesem został Nuño de Guzmán. Jednak organ ten nie był w stanie skonsolidować rządu, ponieważ nadużycia wobec rdzennej ludności spowodowały wiele konfrontacji między jego elementami.

Trzy lata później, w 1531 roku, powstała druga audiencja, tym razem pod dowództwem Sebastiána Ramíreza de Fuenleala. Chociaż była bardziej skuteczna, hiszpańska korona nadal szukała sposobów na lepszą kontrolę nowych terytoriów.

Organy te były poprzednikami Wicekrólestwa, choć podlegały Radzie Indii i królowi. W jego kompetencjach znajdował się wymiar sprawiedliwości, a także zarządzanie polityczne. Z drugiej strony Audiencia nie miała uprawnień militarnych ani skarbowych.

Dekret o ustanowieniu Wicekrólestwa

Pomimo tworzonych instytucji, wraz z postępem podbojów i kolonizacji narastały problemy administracyjne. Dlatego Hiszpanie musieli szukać rozwiązania. Tak więc Karol I w 1535 roku podpisał dekret ustanawiający Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii. Pierwszym wicekrólem był Antonio de Mendoza.

Krótka historia

Nowa Hiszpania, 1795.

Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii istniało między 1535 a 1821 rokiem, prawie trzysta lat. W tym czasie było ponad 60 wicekrólów, którzy w okresie swojej świetności obejmowali dzisiejszy Meksyk, Amerykę Środkową, część Stanów Zjednoczonych, Filipiny i Antyle.

Pierwszy wicekról Nowej Hiszpanii

Antonio de Mendoza. Źródło: Narodowe Muzeum Historyczne

Po oficjalnym utworzeniu Wicekrólestwa dekretem podpisanym przez hiszpańskiego króla nadszedł czas, aby wybrać pierwszego wicekróla. Stanowisko to obejmował Antonio de Mendoza y Pacheco, który objął bezpośrednią reprezentację korony.

Ponadto w jego przypisaniach znalazła się organizacja polityczna i obrona terytorium. Wraz z nim wybrano także inne władze, np. Wojewodę.

Za jego kadencji do Nowej Hiszpanii dotarła pierwsza drukarnia i zaczęto budować centra edukacyjne.

Duchowy podbój

Fray Juan de Zumárraga, pierwszy arcybiskup Meksyku. Źródło: latinamericanstudies.org

Hiszpański podbój nie ograniczał się do dominacji terytoriów rdzennej ludności. Wraz z tym bardzo ważny był tak zwany podbój duchowy, fundamentalne narzędzie dla Hiszpanów do umacniania ich dominacji.

Duchowy podbój polegał na nawróceniu tubylców na katolicyzm, eliminacji ich starych wierzeń. Pierwszymi zakonnikami, którzy przybyli na kontynent byli franciszkanie, dominikanie i augustianie. Pomimo tego, że cel był ten sam, powstały spory między tymi zakonami co do traktowania tubylców.

Dlatego niektórzy religijni opowiadali się za zniszczeniem starych świątyń, zakazem rytuałów i karaniem tych, którzy próbowali trzymać się ich przekonań. Inni natomiast woleli nawrócenie poprzez głoszenie i przykład. Ci drudzy nauczyli się rdzennych języków, oprócz opisywania swojego stylu życia i zwyczajów.

Wspomniane różnice dotyczyły także sfery cywilnej. W związku z tym dochodziło do częstych starć między obrońcami rdzennej ludności z jednej strony a kolonizatorami i władzami wicekrólewskimi z drugiej.

Wiek XVI

Luis de Velasco. Źródło: Narodowe Muzeum Historyczne

Mendoza przeniósł się do Peru w 1551 roku, a stanowisko wicekróla przejął Luís de Velasco. Bardziej rygorystycznie zastosował Nowe Prawa, które broniły rdzennej ludności. Ponadto był wybitnym obrońcą kultury. Za jego rządów w 1553 roku powstał Uniwersytet Meksykański.

Kolejnym ważnym faktem była rozbudowa Wicekrólestwa. W 1565 roku Wyspy Filipińskie przeszły pod panowanie Nowej Hiszpanii. Doprowadziło to do wielkiego boomu handlowego, z trasą między Acapulco a Manilą.

Jego następcą został Martín Enríquez, który musiał powstrzymać próby podboju Veracruz przez Anglików. Kontynuowano również ekspansję terytorium, docierając do Sonory i Saltillo. Wreszcie zadekretował, że Kreolowie mogą sprawować urzędy publiczne, chociaż niższej rangi.

XVII wiek

„Yanga”. Źródło: Erasmo Vasquez Lendechy

Wiek XVII był najdłuższym w Wicekrólestwu. Główną cechą charakterystyczną tamtych lat było utrzymanie pokoju, przerywanego jedynie przez pewien bunt tubylców, na przykład Gaspara Yangi w 1609 roku.

Luis Velasco, Jr. i Gaspar Zúñiga byli jednymi z wicekrólów, którzy poprowadzili nowe wyprawy w celu aneksji nowych terytoriów, takich jak Monterrey.

W połowie wieku Juan Palafox objął stanowiska wicekróla i arcybiskupa Meksyku. Był odpowiedzialny za szereg ważnych reform, które miały na celu walkę z panującą korupcją.

Pod koniec tego wieku Francuzi starali się osiedlić na wybrzeżu Teksasu. Viceroy Gaspar de la Cerda Sandoval zdołał tego uniknąć. Oprócz tego zorganizował wyprawę w celu odbicia Santo Domingo.

Wiek XVIII

Felipe V z Hiszpanii. Źródło: Jean Ranc

Jedną z wielkich zmian, jakie zaszły w XVIII wieku, była zmiana panującej dynastii w Hiszpanii. Pierwszym królem Domu Burbonów był Felipe V.

Pod panowaniem Burbonów, francuskiego pochodzenia, edukacja odzyskała część znaczenia, które straciła od czasów Pedro de Gante jako wicekróla. W XVIII wieku otwarto nowe ośrodki, takie jak Królewska Akademia Sztuk Pięknych czy Wyższa Szkoła Górnicza.

Podobnie w 1693 r. Zaczęła się ukazywać pierwsza gazeta Nowej Hiszpanii, El Mercurio Volante. Od 1728 r. Pojawił się La Gaceta de México.

Carlos III

Carlos III. Źródło: Anton Raphael Mengs

Carlos III był jednym z hiszpańskich królów, który wywarł największy wpływ na Wicekrólestwo. Po osiągnięciu tronu część terytoriów kolonialnych przeszła w ręce Francji, ale wkrótce zdobyła hiszpańską Luizjanę i hiszpańską Florydę.

Król wysłał Antonio de Ulloa do Wicekrólestwa, aby wykonał pracę doradcy wicekróla Bernarda de Gálveza. W tym okresie przeprowadzono szereg głębokich reform administracji publicznej, które stały się największym dziedzictwem monarchy Nowej Hiszpanii.

Reformy Burbonów

Nowa Hiszpania zmieniła swoją administrację terytorialną od reform promowanych przez Burbonów. W 1786 roku Wicekrólestwo zostało podzielone na 12 gmin.

Każdy z nich miał szereg osób na czele, co zmniejszyło moc Namiestnika. W ten sposób każdy z wójtów przejął kontrolę nad politycznymi, gospodarczymi i administracyjnymi aspektami swojego terytorium.

Wicekrólowie początkowo sprzeciwiali się tej reformie, nie mogąc jej powstrzymać. Jednak wicekról pozostał najważniejszym autorytetem politycznym, a postać burmistrzów jako władzy publicznej nigdy nie została utrwalona.

Pierwsze bunty

Pomijając te prowadzone przez tubylcze grupy, pierwsze bunty przeciwko hiszpańskim rządom rozpoczęły się pod koniec XVIII wieku. Najbardziej znane miało miejsce w 1789 roku: bunt maczet.

Koniec Wicekrólestwa

Fernando VII z Hiszpanii

Francuska inwazja na Hiszpanię spowodowała serię wydarzeń, które zakończyły się rozwiązaniem Wicekrólestwa. Przyczyniły się do tego inne przyczyny, takie jak nierówności społeczne, niewielka rola zarezerwowana dla Kreolów i złe zarządzanie wicekrólami.

W 1812 r. W Hiszpanii przyjęto konstytucję Kadyksu o liberalnym charakterze. To, plus dojście do tronu Napoleona Bonaparte, spowodowało bunt części Nowej Hiszpanii. W zasadzie jego zamiarem było utworzenie niezależnych Rad Rządowych, choć przysięgał lojalność królowi Hiszpanii.

Chociaż Fernando VII powrócił na tron ​​i przywrócił Wicekrólestwo (które zostało ponownie zniesione w 1820 r.), Wojna o Niepodległość już trwała.

Ostatecznie w 1821 roku zwycięstwo rebeliantów zakończyło trzy wieki hiszpańskiego panowania. Meksyk stał się na krótko imperium, a po upadku Augustyna I republiką.

Charakterystyka ogólna

Dominium Felipe II w 1598 r. Źródło: Trasamundo.

Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii zajmowało naprawdę ogromne terytorium. W szczytowym momencie obejmował dzisiejszy Meksyk i większość południowych i środkowych Stanów Zjednoczonych, od Kalifornii po Luizjanę, przechodząc przez Teksas, Nowy Meksyk, Utah i Kolorado, między innymi. Ponadto dotarł do Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie.

Do tego wszystkiego musimy dodać terytoria dzisiejszej Gwatemali, Belize, Kostaryki, Salwadoru i Nikaragui.

Wreszcie obejmował również Kubę, Dominikanę, Portoryko, Trynidad i Tobago oraz Guadalupe, a także Filipiny i inne wyspy azjatyckie oraz Oceanię.

Podział rasowy i społeczny

Edukacja w Nowej Hiszpanii. Źródło: Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0

Jedną z najbardziej wyróżniających się cech ludności Nowej Hiszpanii było stworzenie społeczeństwa metysowego.

Jednak to mieszanie się ras nie zatarło różnic rasowych. Społeczeństwo Wicekrólestwa składało się z doskonale określonych warstw społecznych. Tak więc, na przykład, istniały wielkie różnice między europejskimi białymi a kreolami, co było podkreślane przez tubylców i czarnych sprowadzonych jako niewolnicy z Afryki.

Co więcej, ludność tubylcza została drastycznie zredukowana. Złe traktowanie i choroby przenoszone przez zdobywców zdziesiątkowały ludność.

Z biegiem czasu biali, Indianie i czarni zaczęli produkować mieszanki, każda z własnym imieniem.

Organizacja polityczna

Wicekrólestwo zostało podzielone na kilka królestw, kapitanów i lordów. Wszystkie te jednostki administracyjne były zorganizowane hierarchicznie, a wicekról był najwyższym autorytetem w terenie. Nad nim znajdowały się tylko władze półwyspu korony i sam król.

Królestwa i prowincje w Wicekrólestwo to Nueva Galicia, Gwatemala, Nueva Vizcaya, Nuevo Reino de León, Nuevo México, Nueva Extremadura i Nuevo Santander. Ponadto było trzech generałów kapitana, każdy z gubernatorem i kapitanem generalnym.

Ekonomia wicekróla

Główną działalnością gospodarczą Nowej Hiszpanii było górnictwo i rolnictwo. Generalnie pozyskane zasoby wysyłano na półwysep.

Korona uchwaliła przepisy ograniczające handel, a tym samym zapewniające jego kontrolę i uzyskiwanie większości korzyści.

Innym ważnym czynnikiem w gospodarce była koncentracja ziemi. Wielcy właściciele ziemscy, wśród których wyróżniał się Kościół, kontrolowali ogromne majątki.

Organizacja polityczna

Nowa Hiszpania była pierwszym Wicekrólestwem stworzonym przez Koronę Hiszpańską. Później wzór powtórzono w innych częściach Ameryki.

Król Hiszpanii

Najwyższym autorytetem Wicekrólestwa był król Hiszpanii. W jego postaci skupiały się wszystkie uprawnienia, zwłaszcza ustawodawcza.

Namiestnik

Odległość i szerokość terytoriów kolonialnych spowodowała konieczność wyznaczenia postaci, która miałaby przedstawiać króla na ziemi. Etymologicznie wicekról oznacza „zamiast króla”, co doskonale wyjaśnia jego funkcje. Wicekról, który został wyznaczony i zdeterminowany przez monarchę, musiał egzekwować uchwalone prawa.

Pierwszym w Nowej Hiszpanii był Antonio de Mendoza y Pacheco. Jego mandat rozpoczął się w 1535 roku i jednym z jego celów było pojednanie Hiszpanów i tubylców.

Dwór królewski i instytucje indyjskie

Nuño Beltrán de Guzmán. Źródło: Codex Telleriano Remensis Filio 44R

Królewski Trybunał Meksyku był główną instytucją wymiaru sprawiedliwości Korony. Carlos I był tym, który stworzył ją w Meksyku w 1527 roku, stawiając Nuño Beltrána na pierwszym przewodniczącym mszy. Jego najważniejszym zadaniem było wymierzanie sprawiedliwości, aw przypadku wakatu na stanowisku Wicekrólestwa objął władzę.

Sądy okręgowe i gubernatorstwa

Pomimo swoich rozległych uprawnień wicekról nie mógł administrować całym terytorium pod jego opieką. Aby móc rządzić całym Wicekrólestwem, konieczna była pewna decentralizacja. W tym celu utworzono organy samorządu terytorialnego, takie jak przesłuchania pełniące funkcje ustawodawcze.

Najmniejszym podziałem administracyjnym były dystrykty guberni, podobnie jak prowincje. Pierwotnie zostały założone przez zdobywców. W Nowej Hiszpanii było ponad 200 różnych okręgów zarządzanych przez koregidora, burmistrza lub, w zależności od przypadku, ratusz.

Kościół

Edukacja była w rękach kościoła. Źródło: Miiimitzia

Oprócz władzy świeckiej była jeszcze inna organizacja, która sprawowała wielką władzę w Wicekrólestwu: Kościół katolicki.

Jego pierwszą funkcją było nawrócenie rdzennych mieszkańców i zmuszenie ich do porzucenia starych wierzeń. Miało to nie tylko znaczenie czysto doktrynalne, ale było także narzędziem utrwalenia podboju.

Kościół zmonopolizował edukację i stał się jednym z wielkich właścicieli ziemskich kolonii. W 1571 roku pojawił się Sąd Świętego Oficjum Inkwizycji, którego misją było czuwanie nad przestrzeganiem wiary.

Organizacja społeczna

Kiedy zdobywcy przybyli na ten obszar Ameryki, rdzenna ludność liczyła 10 milionów ludzi. Epidemie, praca przymusowa i inne okoliczności sprawiły, że do XVII wieku pozostało tylko 8 milionów. Liczba ta spadła o kolejny milion w XVIII wieku i pozostała na poziomie 3,5 miliona w XIX wieku.

Natomiast biali od drugiej połowy XVI wieku odnotowali bardzo przyspieszony rozwój. Oprócz tych, którzy przybyli z półwyspu, Hiszpanie zaczęli mieć dzieci. Te nazywano criollos.

Ostatecznie z Afryki sprowadzono około 20 000 czarnych niewolników. Warunki życia zredukowały tę liczbę do 10.000 do końca Wicekrólestwa.

Krzyżowanie ras

Małżeństwo Hiszpanów i Filipińczyków, początek XIX w. Oryginalna legenda: Métis indiens-espagnols. De Aventures d'un Gentilhomme Breton aux iles Philippines de Paul de la Gironiere, opublikowane w 1855 r. Źródło: Henri Valentin

Jedną z cech charakterystycznych społeczeństwa wicekrólestwa było krzyżowanie ras. Na początku dotyczyło to prawie wyłącznie rdzennych mężczyzn i kobiet, przeważnie więźniów lub gwałtów. Małżeństwo mieszane prawie nie istniało, nawet wtedy, gdy kobieta przeszła na chrześcijaństwo.

Grupy ludności

Grupą ludności, która cieszyła się największymi prawami, był półwysep hiszpański. Zgodnie z prawem najważniejsze stanowiska, cywilne lub kościelne, mogły zajmować tylko osoby urodzone w Hiszpanii, nawet Kreolowie.

Te ostatnie to dzieci Hiszpanów urodzone już w Wicekrólestwo. Pomimo faktu, że ich status był wyższy od statusu rdzennych lub czarnoskórych, byli o krok poniżej półwyspu. To był jeden z powodów, dla których zorganizowali i wystąpili w rebeliach, które miały zakończyć Wicekrólestwo.

Metysami ze swej strony byli dzieci Hiszpanów i rdzennej ludności. W przeciwieństwie do tego, co stało się z tubylcami, metysi byli w stanie uczyć się zawodów i wykonywać więcej czynności. Jednak jego awans społeczny był prawie niemożliwy.

Jeśli chodzi o rdzennych mieszkańców, ich prawa były zawarte w różnych prawach wydanych na półwyspie, bez tego oznaczania, że ​​były realizowane na miejscu. Jako najliczniejsza grupa byli zmuszani do pracy w warunkach półniewolniczych na majątkach ziemskich.

Ostatecznie afrykańscy niewolnicy byli przeznaczeni do pracy w kopalniach. Mieszali się tylko z tubylcami, stąd narodziły się tak zwane zambo.

Kasty

Po zmieszaniu hiszpańskiego, rdzennego i czarnego nastąpiły inne, które dały początek tak zwanym kastom. Ci zajmowali najniższe warstwy społeczne w Wicekrólestwu. Zgodnie z pismami wyróżniono około 53 różnych grup.

Do najbardziej znanych kast należały:

- Mestizo: syn Hiszpanów i tubylców.

- Castizo: wynik połączenia hiszpańskiego i metysów.

- Mulato: potomek hiszpańskiego i czarnego.

- Morisco: wynik połączenia hiszpańskiego i mulatu.

- Albino: syn Hiszpana i Maurów.

Z tych kast wyrosły nowe, o nazwach od tornatrów do salat, poprzez tentenelaire, wilka, zambaigo czy calpamulato.

Gospodarka

Gospodarka Wicekrólestwa Nowej Hiszpanii miała głównie charakter wydobywczy. Zatem najważniejszymi działaniami były górnictwo i rolnictwo. Poza tym rozwijał się hodowla i handel.

Działalność górnicza

Głównym przemysłem wicekrólestwa było górnictwo. W Nowej Hiszpanii wyróżniały się złoża Guanajuato, Zacatecas i Taxco, które dostarczały olbrzymich ilości złota i srebra.

Początkowo Hiszpanie próbowali zmusić tubylczą ludność do pracy. Jednak ich śmierć i zakaz ich zniewolenia skłoniły ich do uciekania się do czarnych niewolników sprowadzonych z Afryki.

Korona wykorzystała te wyzyski poprzez podatek zwany Piąty Real. Oznaczało to, że 20% tego, co zostało zdobyte, przeszło w jej ręce, ponieważ zgodnie z prawem była właścicielką podbitego terytorium.

System paczek

Edukacja w Nowej Hiszpanii. Źródło: Miiimitzia

Pierwsi zdobywcy zostali nagrodzeni encomiendas, czyli prawem do wykorzystywania pracy rdzennej ludności zamieszkującej określone ziemie. Encomendero obiecał również, że wykształci ich w chrześcijaństwie i nauczy europejskich technik rolniczych. Po zakończeniu encomienda tubylcy stali się zależni od króla.

Oprócz encomiendas były też nadania królewskie. Były to ziemie przekazane przez Koronę pojedynczej osobie lub konkretnemu ludowi w zamian za daninę. Hernán Cortés otrzymał największy kawałek ziemi: Marquesado del Valle de Oaxaca, zamieszkały przez ponad 23 000 rdzennych mieszkańców.

Kiedy encomiendas zaczął podupadać, pojawił się inny system własności zwany hacjendą. Stało się to jednym z najbardziej charakterystycznych obszarów, monopolizując otaczającą go ziemię.

Z drugiej strony, ilość majątku, który nabył Kościół katolicki jest niezwykła. Eksperci twierdzą, że połowa ziemi i stolicy Nowej Hiszpanii była w ich rękach.

Ziemie komunalne

Rdzenni mieszkańcy swoich wiosek pracowali na ziemiach należących do społeczności. W zamian płacili podatki rządowi Wicekrólestwa, oprócz konieczności utrzymania kościołów.

Handel

Handel Wicekrólestwa służył interesom Korony Hiszpańskiej. Tak więc z Nowej Hiszpanii wyjechały między innymi dostawy złota, srebra, miedzi czy diamentów. Wysłano również żywność, taką jak cukier czy kakao.

W zamian metropolia wysłała do kolonii sól, wino, oliwę lub broń, nie zapominając o dostawach niewolników.

Głównym portem handlowym na Atlantyku był Veracruz, a Acapulco na Oceanie Spokojnym. Kadyks był głównym miejscem przeznaczenia wysyłanych towarów, które trafiały do ​​komisarzy Casa de Contratación de Sevilla, organu utworzonego w tym celu.

Monopole

W celu ochrony swoich interesów Hiszpania ograniczyła handel z Wicekrólestwa, co doprowadziło do nasilenia się przemytu.

Kupcy po obu stronach oceanu podpisywali różne umowy, aby ustanowić monopole, a tym samym czerpać zyski. Wraz z reformami Karola III te monopole zostały nieco zlikwidowane, chociaż ograniczenia trwały aż do uzyskania niepodległości.

Korona wprowadziła podatek od żył, alcabalas. Skarga kupców była jednomyślna, ponieważ nadmiernie opodatkowali produkty. W niektórych częściach Ameryki kolonialnej podatki wywołały kilka buntów.

Ciekawe artykuły

Rozwój wewnętrznych sieci handlowych.

Jak wyglądała edukacja?

Nierówności społeczne.

Korporacje i jurysdykcje.

Organizacja polityczna.

Peonage w Nowej Hiszpanii i Hacjendy.

Występy artystyczne w Nowej Hiszpanii i Peru.

Criollismo i tęsknota za autonomią.

Myśl społeczna powstańców.

Bibliografia

1. Zajęcia z historii. Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii. Uzyskane z classeshistoria.com
2. Ministerstwo Kultury rządu Hiszpanii. Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii. Uzyskane z pares.mcu.es
3. Szczepy Palanca, José Alberto. Różne rasy Wicekrólestwa Nowej Hiszpanii. Uzyskano z revistadehistoria.es
4. Redaktorzy Encyclopaedia Britannica. Wicekrólestwo Nowej Hiszpanii. Pobrane z britannica.com
5. Encyklopedia zachodniego kolonializmu od 1450 roku. Nowa Hiszpania, Wicekrólestwo. Pobrane z encyclopedia.com
6. Khan academy. Wprowadzenie do hiszpańskich wicekrólestw w obu Amerykach. Pobrane z khanacademy.org
7. Eissa-Barroso, Francisco A. Monarchia hiszpańska i stworzenie wicekrólestwa Nowej Granady (1717-1739). Odzyskany z brill.com
8. Ávila Alfredo. Nowa Hiszpania i niepodległość. Pozyskano z magazinescisan.unam.mx